Neale J.E. Elżbieta I

[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.Skar�y�a si� na swój los, zwyci�stwobowiem jedne] lub drugiej strony musia�o pogr��y� j� w �a�obie.Ale nie da�asi� odwie�� od neutralno�ci i nie wznowi�a dawnych zwi�zków z Francj�.Gorzkoop�akiwa�a �mier� trzech wujów i serdecznie dzi�kowa�a El�biecie za czu�elisty.Mimo to wojna tragicznie zahamowa�a proces, który mia� doprowadzi� doporozumienia i trwa-112CHOROBA EL�BIETY�ej przyja�ni dwóch królowych, przede wszystkim dlatego, �e dynastia Gwizjuszówznowu przybra�a wrog� postaw� wobec El�biety i usilnie stara�a si� przekona�Mari�, �e kuzynka j� oszukuje.Na domiar z�ego, czas i wydarzenia przynios�ynowe powik�ania.Wiosn� 1562 roku, kiedy obie królowe gor�co pragn�y spotkania, Anglicy nieprzejmowali si� zbytnio problemem nast�pstwa tronu.Oboj�tno�� ta przemin�ajednak w pa�dzierniku tego� roku, kiedy brutalnie przypomnia�a o sobie "�lepaFuria ze swymi straszliwymi no�ycami".El�bieta zachorowa�a na osp�; jej stangrozi� �mierci�.Choroba ta od dwóch lub trzech lat trapi�a kraj, daj�c si�szczególnie we znaki damom z towarzystwa.Na osp� zmar�a hrabina Bedford iwiele innych pa�.El�bieta poczu�a si� niedobrze, wyk�pa�a si� i zniecierpliwo�ci� w�a�ciw� osobom aktywnym, nie zwa�aj�c na dolegliwo�ci wysz�az domu.Przezi�bi�a si� i dosta�a wysokiej gor�czki.Przez d�u�szy czas nieby�o wysypki.W dniu, w którym nast�pi�o przesilenie, na kilka godzin straci�aprzytomno��.Sama potem mówi�a, �e �mier� ju� zaw�adn�a wszystkimi jejcz�onkami.Dwór by� w �a�obie - królowa umiera�a.Poprzedniej nocy wezwanoCecila z Londynu do Hampton Court, gdzie Rada, przekonana, �e El�bieta ladachwila umrze, omawia�a nerwowo spraw� nast�pstwa tronu.Jedyn� konkluzj� tychobrad by�o stwierdzenie ró�nicy zda�.Jedni opowiadali si� za Catherine Grey,inni za hrabi� Huntingdon.Nikt, przynajmniej otwarcie, nie by� za królow�szkock�, Mari�.Po odzyskaniu przytomno�ci El�bieta - jak g�osi wielce prawdopodobna relacja -my�la�a przede wszystkim o Anglii i o Dud-leyu.Wci�� jeszcze niepewna, czyprze�yje, wyra�a�a tylko instynktowne pragnienie, by jej ukochanym inieszcz�liwym krajem zaopiekowa� si� jedyny cz�owiek, którego darzy�abezwzgl�dnym zaufaniem.Prosi�a Rad�, by mianowa�a Dudleya Protektorem orazprzyzna�a mu tytu� i uposa�enie wysoko�ci dwudziestu tysi�cy funtów.Wyzna�a,�e zawsze go kocha�a, lecz kl�a si� przed Bogiem, �e ��cz�ce ich stosunkizawsze pozostawa�y w granicach przyzwoito�ci.Ca�a ta historia jest by� mo�ezmy�lona, ale królowa na pewno my�la�a w tym czasie o Dudleyu, kiedy bowiem potrzech dniach zacz�a wraca� do zdrowia, mianowa�a go cz�onkiem Tajnej Rady.Równocze�nie odzyska�a bystro�� umys�u: by unikn�� zawi�ci, wprowadzi�a do Radyksi�cia Norfolk.Choroba wysun�a problem sukcesji na plan pierwszy.Ró�nice113PROBLEM SUKCESJIzda� w Radzie zacz�y przenika� na zewn�trz.Teraz ju� Anglicy wiedzieli, �espokój wewn�trzny pa�stwa wisi na cienkiej nitce �ycia kobiety.Ambicje,egoizmy, sympatie religijne lub wr�cz zwyczajna niepewno�� jutra zmusza�y doopowiedzenia si� po stronie jednego z pretendentów.W cieniu tych obaw obradowa� w styczniu 1563 drugi parlament zwo�any zapanowania El�biety.Mia� pomóc w sfinansowaniu wojny francuskiej, alepowszechnie przypuszczano, �e rozwi��e równie� spraw� nast�pstwa tronu.Natychmiast po rozpocz�ciu obrad jeden z pos�ów Izby Gmin wyg�osi� d�ugieprzemówienie na ten temat.Wybrano komisj� maj�c� przygotowa� petycj� dokrólowej i zwrócono si� do Izby Lordów.Iziba wy�sza ina to tylko czeka�a, byprzyst�pi� do opracowania w�asnej petycji.Wszyscy byli zgodni co do tego, �espraw� trzeba poruszy�.Cecil przychyla� si� do pro�by, cho� - jako cz�owiekrozwa�ny i znaj�cy pogl�dy królowej, a do tego �wiadomy, �e je�li udzielipoparcia niefortunnemu pretendentowi, pewnego dnia zawa�y to niepomy�lnie najego losach - zachowa� milczenie.Do swego przyjaciela pisa�: "Problem jest taktrudny, �e mnie przerasta.Oby Bóg zes�a� dobre rozwi�zanie!"Petycja Izby Gmin utrzymana by�a w tonie najg��bszego przywi�zania do króloweji zawiera�a ��danie, by El�bieta wysz�a za m��.Te kwieciste frazesy mia�yjednak tylko zdobi� w�a�ciwy przedmiot petycji, a mianowicie spraw� sukcesji.Pos�owie przypominali, jak wielkie obawy wywo�a�a niedawna choroba królowej,wskazywali, �e by�o to gro�ne ostrze�enie, i malowali przera�aj�cy obrazstraszliwych kl�sk, wojny domowej i obcej inwazji, perspektyw� upadku wielkichrodów i masowych rzezi, karuzeli nie ko�cz�cych si� konfiskat, spiskówzagra�aj�cych �yciu i mieniu obywateli.Takie i inne nieszcz�cia czekaj�Angli�, je�li po �mierci El�biety rozgorzej� walki mi�dzy pretendentami dotronu.Powo�ywali si� na losy imperium Aleksandra Wielkiego i na w�asn�angielsk� wojn� Dwóch Ró�.Ich obawy uzasadnione by�y licznymi precedensami.L�kali si� o losy religii protestanckiej.Pisali: "Z obaw� patrzymy naheretyków w Twoim królestwie, k�ótliwych i przewrotnych papistów."El�bieta odpowiedzia�a na petycj� krótko, zwi�z�� i �wietn� mow�.Niechaj nies�dz�, mówi�a, �e ona, która zawsze tak si� troszczy o ich interesy, oka�ebeztrosk� w sprawie, od której zale�y nie tylko ich, ale i jej w�asnebezpiecze�stwo.Dla niej jest114PETYCJE PARLAMENTU W SPRAWIE SUKCESJIto nawet sprawa wa�niejsza.Oni bowiem, w najgorszym wypadku, mog� toprzyp�aci� g�owami, ona za�, je�li jej polityka zawiedzie, mo�e nie tylkostraci� �ycie, ale i dusz� sw� zgubi�.Pewien filozof, którego dzie�a czyta�a,zwyk� by� powtarza� sobie w my�lach alfabet, nim decydowa� si� udzieli�odpowiedzi w trudnej sprawie; ona post�pi podobnie.Z odpowiedzi� na petycj�poczeka do innej okazji, nie chce bowiem zbyt lekkomy�lnie rozstrzyga� takwa�nego problemu."Zapewniam was - powiedzia�a na koniec - �e je�li nawet pomojej �mierci b�dziecie mieli wiele macoch, �adna z nich nie b�dzie wam takprawdziw� matk�, jak� ja pragn� by� dla was wszystkich."W kilka dni pó�niej przybyli lordowie ze swoj� petycj�.Sformu�owali j�delikatniej.Sprawie ma��e�stwa po�wi�cili wi�cej uwagi i u�yli bardziejostro�nych s�ów.Ale El�bieta si� unios�a.Powiedzia�a, �e potrafi zrozumie�Izb� Gmin, w której "niespokojnych g�owach bezu�yteczne m�oty wyklepuj� pró�neopinie", po lordach jednak spodziewa�a si� poczyna� mniej pochopnych ikrótkowzrocznych, czym�e za� innym jest poparcie przez nich Izby Gmin iopuszczenie samotnej królowej? Ostrzega ich, �e je�li mianuje nast�pc� tronu,krew poleje si� w Anglii obficie.I doda�a z gorycz�, �e �lady po ospie, którewidz� na jej twarzy, nie s� bynajmniej zmarszczkami.By� mo�e jest stara, leczje�li Bóg zechce, ze�le jej potomstwo, jak zes�a� �wi�tej El�biecie.Izba Gmin czeka�a z niecierpliwo�ci� na obiecan� odpowied�.Kto� nawetzaproponowa�, by do chwili uregulowania sprawy sukcesji wstrzyma� kredyty, leczwi�kszo�� stchórzy�a.By� mo�e pos�owie zachowaliby si� inaczej, gdyby poj�li,�e El�bieta postanowi�a poczeka�, a� zostanie uchwalona ustawa w sprawiefinansów, i potem rozwi�za� parlament, daj�c mu jedn� ze swych "odpowiedzi".Kiedy wreszcie obie Izby zasiad�y razem na uroczystym zamkni�ciu parlamentu,El�bieta powierzy�a odczytanie swej odpowiedzi sir Nicholasowi Baconowi.Samaj� napisa�a i zredagowa�a, dok�adnie przestudiowa�a dokument, poprawi�aposzczególne s�owa i zwroty, a� wreszcie sta� si� wzorowym przyk�adem jejuroczystego i wyszukanego stylu [ Pobierz całość w formacie PDF ]

do ÂściÂągnięcia > pobieranie > ebook > pdf > download

Linki