Tukidydes Wojna Peloponeska

[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.Tote�przygotowywa� podst�p.S�dzi�, �e nie potrafi odnie�� zwyci�-stwa, je�li przeciwnikowi poka�e ma�� liczb� swego wojskai jego niezwykle s�abe uzbrojenie; uwa�a�, �e raczej wi�kszeb�dzie mia� szans�, je�li si� ukryje przed oczyma nieprzyjació�i wzbudzi w nich lekcewa�enie.Wybrawszy wi�c stu pi��dzie-si�ciu hoplitów, a reszt� zostawiwszy Klearydasowi postanowi�dokona� niespodziewanego ataku, zanim jeszcze Ate�czycy si�wycofaj�: uwa�a� bowiem, �e gdy otrzymaj� posi�ki, nie nada-rzy si� ju� drugi raz sposobno��, by ich samych zaskoczy�.Zwo�a� wiec wszystkich �o�nierzy i chc�c ich zach�ci� orazprzedstawi� swój plan przemówi� w ten sposób:�Peloponezyjczycy! Uwa�am, �e wystarczy tylko krótkawzmianka o tym, �e pochodzimy z kraju, który wolno�� sw�zawdzi�cza m�stwu, i �e jako Dorowie mamy walczy� z Jo�-czykami, nad którymi przywykli�my odnosi� zwyci�stwa; chc�wam natomiast przedstawi� mój plan, aby my�l, �e tylko z nie-wielk� cz�ci� naszych si� podejm� walk�, nie wzbudzi�a w wasobawy.S�dz�, �e nieprzyjaciele przyszli tutaj lekcewa��c so-bie nas i nie spodziewaj�c si�, �e kto� stawi im czo�o; obecnienie zachowuj�c �adnego porz�dku beztrosko przygl�daj� si�okolicy.Kto za� dojrzy taki b��d nieprzyjaciela i zale�nie odswych si� przypu�ci atak nie otwarcie i w zwyk�ym szyku bo-jowym, lecz wykorzystuj�c okoliczno�ci � mo�e liczy� nazwyci�stwo; najs�awniejsze s� bowiem te podst�py wojenne,dzi�ki którym najlepiej wyprowadza si� nieprzyjaciela w pole,a jednocze�nie swym przyjacio�om przynosi si� najwi�ksz� ko-rzy��.Dopóki wi�c jeszcze s� nieprzygotowani i pewni siebiei, jak wnioskuj� z ich zachowania, wi�cej my�l� o wycofaniusi� ni� o pozostaniu tutaj, dopóki uwaga ich nie jest napi�tai my�li nie s� skupione, ja z moim oddzia�em ubiegn� ich i rzu-ciwszy si� p�dem wpadn� w �rodek ich wojska; ty za�, Klearydasie, kiedy zobaczysz, �e uderzy�em na nich i wywo�a�emspodziewan� panik�, otwar�szy nagle bramy wybiegnij z Amfipolita�czykami i innymi sprzymierze�cami i zaatakuj ich takszybko, jak tylko mo�esz.Spodziewa� si� nale�y, �e ogarnieich przera�enie, gdy� nowy nieprzyjaciel zjawiaj�cy si� nie-spodziewanie w czasie bitwy bardziej przera�a ni� ten, z któ-rym si� walk� ju� toczy.B�d� wi�c m�ny, Klearydasie, jakna Spartiat� przysta�o, a wy, sprzymierze�cy, id�cie odwa�nieza wodzem w prze�wiadczeniu, �e do osi�gni�cia zwyci�stwakonieczna jest wola, honor i pos�usze�stwo; pami�tajcie, �edzisiaj rozstrzyga si�, czy okazawszy dzielno�� b�dziecie wolnii czy uzyskacie miano sprzymierze�ców lacedemo�skich, czyte� � niewolników ate�skich, o ile jeszcze co� gorszego wasnie spotka: zaprzedanie w niewole albo �mier�; dzisiaj roz-strzyga si�, czy nie dostaniecie si� w jeszcze ci�sz� niewol�ni� dotychczas i czy nie staniecie na przeszkodzie w oswobo-dzeniu pozosta�ych Hellenów.Wiedz�c, o co si� toczy walka,nie oka�cie s�abo�ci, a ja ze swej strony dowiod�, �e nie tylkopotrafi� zach�ci� innych, lecz tak�e sam walczy�.�To powiedziawszy Brazydas sam przygotowywa� si� do wy-padu, a oddzia� Klearydasa ustawi� przy bramie zwanej track�,�eby zgodnie z planem wypad� stamt�d.Kiedy ju� nie by�otajemnic�, �e Brazydas przyby� ze wzgórz pod Kerdylioni w mie�cie, które by�o widoczne z zewn�trz, sk�ada� ofiaryprzed �wi�tyni� Ateny, i ko�czy� przygotowania, doniesionoKleonowi, który wysun�� si� naprzód dla obejrzenia terenu,�e w mie�cie wida� ca�� armi� nieprzyjacielsk�, a przy bramies�ycha� odg�osy koni i ludzi, jakby si� gotowano do wypadu.Kleon us�yszawszy to podszed� bli�ej i sam si� o tym przeko-na�, a nie chc�c stacza� bitwy przed nadej�ciem posi�ków i s�-dz�c, �e uda mu si� na czas wycofa�, da� has�o do odwrotui rozkaz cofania si� ku lewemu skrzyd�u w kierunku Eion,co zreszt� by�o jedynie mo�liwe.Kiedy jednak tempo odwrotuwydawa�o mu si� zbyt powolne, sam zwróci� prawe skrzyd�oi ods�oniwszy flank� od strony nieprzyjaciela cofa� si� z woj-skiem.Wówczas Brazydas widz�c ruch wojska ate�skiego i spo-strzeg�szy, �e nadesz�a odpowiednia chwila, zwraca si� do swo-jego oddzia�u i innych ze s�owami: �Ci ludzie nie stawi� namoporu.Wida� to po ruchu tarcz, he�mów i g�ów: kto si� takzachowuje, ten zwykle nie czeka na atak nieprzyjaciela.Otwórz-cie wi�c wyznaczon� bram� i jak najszybciej, z odwag� za-atakujmy wroga�.Wyszed�szy bram� przy palisadzie � by�ato pierwsza brama w ówczesnych d�ugich murach � zbieg�p�dem po prostej drodze, gdzie teraz na najbardziej stromymmiejscu stoi pomnik zwyci�stwa, i uderzywszy w �rodek Ate�-czyków, przera�onych zarówno w�asnym nie�adem jak i �mia-�o�ci� przeciwnika, zmusi� ich do ucieczki.Równocze�nie Klearydas zgodnie z planem wypad� przez bram� track� i uderzy�z reszt� wojska.Zaatakowani nagle i niespodziewanie z dwustron Ate�czycy ulegli panice: lewe ich skrzyd�o, które ju�posun�o si� naprzód w kierunku Eion, od razu oderwa�o si�i uciek�o.W tym czasie Brazydas zjawi� si� przy prawymskrzydle ate�skim i tutaj zosta� ranny.Ate�czycy jednak niezauwa�yli jego upadku, a towarzysze broni znajduj�cy si�w pobli�u podnie�li go i zabrali z placu boju.Prawe skrzyd�oate�skie trzyma�o si� d�u�ej.Kleon, który od pocz�tku niemia� zamiaru stawia� oporu, uciek� natychmiast, lecz przy-chwycony przez peltast� mirki�skiego zgin�� z jego r�ki.Hoplici Kleona skupiwszy si� w zwartym szyku na wzgórzu sta-wiali opór Klearydasowi, odparli jego dwukrotne lub trzy-krotne ataki i nie pierwej ust�pili, a� jazda mirki�ska i chalkidyjska wraz z peltastami otoczywszy ich doko�a zmusi�apociskami do odwrotu.W ten sposób ca�a ju� armia ate�skarzuci�a si� do ucieczki staraj�c si� ró�nymi drogami schroni�w góry.Wszyscy, którzy pozostali przy �yciu i nie zgin�li albood razu w walce wr�cz, albo pó�niej z r�k jazdy chalkidyjskiej i peltastów, schronili si� do Eion.Ci, którzy zabrali Bra-zydasa z pola walki, zanie�li go do miasta jeszcze �ywego.Do-wiedzia� si� on jeszcze, �e jego wojsko odnosi zwyci�stwo,i nied�ugo potem �ycie zako�czy�.Reszta wojska pod wodz�Klearydasa powróciwszy z po�cigu zdar�a zbroje z poleg�ychnieprzyjació� i postawi�a pomnik zwyci�stwa.Po tych wypadkach wszyscy sprzymierze�cy, id�c w pe�nymuzbrojeniu za trumn� Brazydasa, uroczy�cie na koszt publicznypochowali go w mie�cie, u wej�cia na dzisiejszy rynek.Amfi-polita�czycy ogrodzili jego grób i sk�adaj� mu ofiary jak he-rosowi oraz urz�dzaj� na jego cze�� coroczne igrzyska i ofiary;prócz tego koloni� sw� po�wi�cili mu jako za�o�ycielowi, zbu-rzywszy budynki Hagnona i zniszczywszy wszystkie pami�tkijego dzia�alno�ci kolonizatorskiej.Uwa�ali bowiem Brazydasaza swego zbawc�, a równocze�nie ze strachu przed Ate�czykami starali si� o wzmocnienie przymierza z Lacedemo�czykami.Ze wzgl�du na wrogi stosunek do Ate�czyków nie uwa-�ali dla siebie za korzystne ani mi�e oddawanie czci Hagnonowi.Zw�oki poleg�ych oddali Ate�czykom.Ate�czyków zgin�ooko�o sze�ciuset, nieprzyjació� jedynie siedmiu, gdy� nie by�ato bitwa regularna, lecz raczej starcie prowadzone w wy�ejprzedstawionych warunkach i w�ród paniki, która jeszcze przedwalk� ogarn�a Ate�czyków; po odebraniu zw�ok poleg�ychAte�czycy odp�yn�li do domu, Lacedemo�czycy za� z Klearydasem porz�dkowali sprawy w Amfipolis [ Pobierz całość w formacie PDF ]

do ÂściÂągnięcia > pobieranie > ebook > pdf > download

Linki