do ÂściÂągnięcia > pobieranie > ebook > pdf > download

[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.Niepozostawiaj¹ w¹tpliwoœci co do tego, ¿e sumeryjski lekarz38 39nie ucieka³ siê do magii czy czarnoksiêstwa.Zaleca³ utrzymywanie czystoœci iobmywanie, gor¹ce k¹piele mineralne, stosowanie substancji pochodzeniaroœlinnego, nacieranie preparatami naftowymi.Lekarstwa sporz¹dzano ze sk³adników roœlinnych i mineralnych, po czym mieszanoje z cieczami lub rozpuszczalnikami, odpowiednio do metody aplikowania.Branedoustnie by³y mieszane z winem, piwem albo miodem, „wlewane przez odbytnicê" -lewatywa - mieszano z olejami roœlinnymi.Alkohol, który odgrywa tak wa¿n¹ rolêw chirur­gicznej dezynfekcji, a tak¿e jako rozpuszczalnik do wielu lekarstw,dotar³ do naszej terminologii za poœrednictwem arabskiego kohl z aka­dyjskiegokuhl.Modele w¹troby wskazuj¹ na to, ¿e medycyna by³a nauczana w szko­³ach medycznychna glinianych modelach ludzkich organów.Anatomia musia³a byæ nauk¹zaawansowan¹ w rozwoju, poniewa¿ rytua³y œwi¹­tynne wymaga³y drobiazgowychsekcji zwierz¹t ofiarnych - brakowa³o jednego tylko stopnia do porównywalnejznajomoœci anatomii cz³o­wieka.Niektóre wizerunki na pieczêciach cylindrycznych i glinianych tab­liczkachukazuj¹ pacjentów le¿¹cych na jakby stole operacyjnym, otoczonych zespo³embogów albo ludzi.Wiemy z eposów i innych opowieœci heroicznych, ¿e Sumerowieoraz ich nastêpcy w Mezopota­mii roztrz¹sali kwestie ¿ycia, choroby i œmierci.Ludzie pokroju Gil­gamesza, króla Erech, poszukiwali „drzewa ¿ycia" albojakiegoœ mi­nera³u („kamienia"), który móg³by im zapewniæ wieczn¹ m³odoœæ.Wzmiankowane s¹ te¿ próby wskrzeszania zmar³ych, szczególnie wte­dy, gdy œmieræprzytrafi³a siê bogom:„Trupowi zwieszonemu ze s³upa zaordynowano têtno i promieniowanie;Szeœædziesi¹t razy wodê ¿ycia, Szeœædziesi¹t razy chleb ¿ycia, rozpryskali naniego;I manna wsta³a".Czy by³y jakieœ ultranowoczesne metody, jakich mo¿emy siê tylko domyslac, znanei stosowane w takich praktykach przywracania do ¿ycia? To, ¿e materia³yradioaktywne by³y znane i stosowane w leczeniu pewnych schorzeñ sugerujeniedwuznacznie scena pewnego zabiegu medycznego, przedstawiona na pieczêcicylindrycznej, datowanej na sam pocz¹tek sumeryjskiej cywilizacji.Ukazuje onaw sposób nie budz¹cy w¹tpliwoœci cz³owieka le¿¹cego na specjalnym ³Ã³¿ku - jestonpoddany jakiemuœ rodzajowi promieniowania, a jego twarz chroni maska (il.IS).Jednym z najwczeœniejszych sumeryjskich osi¹gniêæ materialnych by³o stworzenieprzemys³u tkackiego i odzie¿owego.Przyjmuje siê, ¿e wprowadzenie przêdzarek w Anglii w latach szeœæ­dziesi¹tychXVIII wieku wyznacza pocz¹tek naszej rewolucji przemys­³owej.Od tamtej porywiêkszoœæ rozwijaj¹cych siê krajów uwa¿a uru­chomienie przemys³u w³Ã³kienniczegoza pierwszy krok do uprzemys­³owienia.Mo¿na udowodniæ, ¿e ta pramd³owoœæzachodzi nie tylko w czasach wspó³czesnych, lecz ju¿ z nadejœciem pierwszejwielkiej cywilizacji cz³owieka.Cz³owiek nie móg³ wytwarzaæ tkanin przedna­staniem rolnictwa, które by zaopatrywa³o go w len, ani przed udomo­wieniemzwierz¹t bêd¹cych Ÿród³em we³ny.Grace M.Crowfoot (Tex­tiles, Basketry andMats in Antiguity) podkreœla zgodnoœæ naukowych pogl¹dów twierdz¹c, i¿ tkactwopojawi³o siê najpierw w Mezopotamii, oko³o 3800 roku prz.Chr.Sumer zdoby³ ponadto w staro¿ytnoœci rozg³os nie tylko dziêki swym tkaninom,lecz tak¿e dziêki ubiorom.Ksiêga Jozuego (7,21) relac­jonuje, ¿e podczasszturmowania Jerycha pewna osoba nie mog³a siê oprzeæ pokusie zabrania sobie„piêknego p³aszcza z Szinearu", znale­zionego w mieœcie, mimo i¿ grozi³a za tokara œmierci.Stroje z Szinearu (Sumeru) ceniono tak bardzo, ¿e ludzie byligotowi ryzykowaæ ¿ycie, by je zdobyæ.W sumeryjskich czasach istnia³o ju¿ bogate s³ownictwo okreœlaj¹ce zarównoelementy ubioru, jak te¿ ich producentów.Zasadnicza forma ubioru nazwana by³aTUG - w stylu, jak równie¿ w nazwie bezI1.1541 40w¹tpienia zwiastun rzymskiej togi.Taka szata okreœlana by³a mianem TUG.TU.SHE,co po sumeryjsku oznacza³o „strój, jaki siê nosi owi­niêty wokó³" (il.16).Staro¿ytne wizerunki ukazuj¹ nie tylko zadziwiaj¹ce urozmaicenie i bogactwostrojów, lecz tak¿e elegancjê, przejawian¹ najpe³niej w do­borze form ubioru,ozdób g³owy, fryzur i bi¿uterii (il.17, 18).Jeszcze jednym powa¿niejszym osi¹gniêciem Sumeru by³o rolnictwo.W kraju osezonowych tylko opadach deszczu to w³aœnie rzeki musia³y przez ca³y roknawadniaæ uprawy przez rozbudowan¹ sieæ kana³Ã³w irygacyjnych.Mezopotamia - Miêdzyrzecze - by³a w czasach staro¿ytnych praw­dziwym rogiemobfitoœci.Morela, której hiszpañsk¹ nazw¹ jest damas­co („drzewo Damascus"),nosi ³aciñsk¹ nazwê armeniaca, s³owo za­po¿yczone z akadyjskiego armanu.Wiœnia- kerasos w greckim, Kir.sche w niemieckim - wywodzi siê z akadyjskiego karszu.Przyk³ady te sugeruj¹, ¿e owoce i warzywa dotar³y do Europy z Mezopotamii.Równie¿ wiele specyficznych nasion i przypraw: nasze s³owo.sza~Yan pochodzi zakadyjskiego azupiranu, krokus z kurkanu (za poœrednict­wem greckiego krokos),kminek z kamanu, hyzop z zupu, mirra z murru.Lista jest d³uga; w wieluprzypadkach Grecy zbudowali fizyczny i ety­mologiczny most, którym te p³odyziemi dotar³y do Europy.Cebula, soczewica, fasola, ogórki, kapusta i sa³ataby³y pospolitymi sk³ad­nikami sumeryjskiej diety.Równie mocne wra¿enie sprawia zakres i bogactwo staro¿ytnych metod kulinarnychMezopotamii [ Pobierz caÅ‚ość w formacie PDF ]

  • zanotowane.pl
  • doc.pisz.pl
  • pdf.pisz.pl
  • klimatyzatory.htw.pl