[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.Komórki NK mog¹ wywieraæefekt cytotoksyczny bezpoœrednio (za poœrednictwem znajduj¹cych siê w ichziarnistoœciach azurofilnych perforyny i esteraz serynowych zwanych granzymami)lub poœrednio bior¹c udzia³ w cytotoksycznoœci komórkowej zale¿nej odprzeciwcia³.Aktywowane pod wp³ywem IL-2 komórki NK (tzw.Komórki LAK) s¹znacznie bardziej „agresywne”.Immunoterapia za pomoc¹ aktywowanych inamno¿onych komórek NK in vitro nie znalaz³a jeszcze trwa³ego miejsca w klinicechocia¿ u zwierz¹t stwierdzono cytotoksyczne dzia³anie komórek NK w stosunku dokomórek nowotworowych wielu nowotworów.Cytotoksyczne limfocyty T.Limfocyty Tc CD8+ zabijaj¹ komórki rozpoznaj¹cantygeny po³¹czone z w³asnymi cz¹steczkami MHC klasy I.G³Ã³wnym ich zadaniemjest niszczenie komórek zaka¿onych przez ró¿ne mikroorganizmy np.wirusy atak¿e nowotworów, w powstawaniu których wirusy (takie jak np.HPV lub HBV)bior¹ udzia³.Tzw.limfocyty TIL (ang.Tumor Infiltrating Lymphocytes) czylilimfocyty naciekaj¹ce nowotwór zawieraj¹ du¿y odsetek limfocytów Tc swoistych wstosunku do antygenów nowotworowych.Terapia limfocytami TIL polega na tym, ¿eizoluje je siê z nowotworu chorego, nastêpnie (podobnie jak limfocyty LAK)inkubuje in vitro z IL-2 (wzrasta ich liczba i aktywnoœæ cytotoksyczna) anastêpnie podaje je siê choremu razem z du¿ymi dawkami IL-2.Limfocyty TIL s¹niekiedy 100 razy skuteczniejsze od limfocytów LAK.Ten sposób leczenianowotworów chocia¿ obiecuj¹cy nie znalaz³ na razie szerokiego zastosowania,g³Ã³wnie ze wzglêdu na ma³¹ skutecznoœæ, powa¿ne objawy uboczne i wysokiekoszty.Mo¿na zwiêkszyæ skutecznoœæ wbudowuj¹c geny koduj¹ce odpowiedniecytokiny (np.TNF) do limfocytów TIL.Makrofagi.Aktywatorem makrofagów jest IFN-g (interferon g) wydzielany przezkomórki NK i limfocyty T.Aktywowane makrofagi zabijaj¹ komórki nowotworoweprzez reaktywne utleniacze o w³aœciwoœciach toksycznych (œmieræ typu apoptozy)lub za pomoc¹ TNF.Ten ostatni mo¿e hamowaæ proliferacjê komórek, indukowaæ ichró¿nicowanie (np.bia³aczek szpikowych) lub wywo³ywaæ cytolizê.Opróczbezpoœredniego oddzia³ywania na komórki nowotworowe, TNF pobudzaprzeciwnowotworow¹ odpowiedŸ immunologiczn¹ oraz zwiêksza przyleganiemonocytów, neutrofilów i limfocytów do œródb³onka, zwiêksza przepuszczalnoœæœródb³onka i powoduje jego uszkodzenie, a tak¿e indukuje w³aœciwoœciprokoagulacyjne.W rezultacie m.in.dochodzi do krwotocznej martwicynowotworu.Warto zwróciæ uwagê, ¿e TNF mo¿e niestety równie¿ zwiêkszaæ ryzyko tworzeniasiê przerzutów w niektórych nowotworach byæ mo¿e poprzez zwiêkszanie adhezjikomórek nowotworowych do œródb³onka.TNF stymuluje te¿ proliferacjê komórekprzewlek³ej bia³aczki typu B oraz bia³aczki w³ochatokomórkowej.Wbrewoczekiwaniom, TNF nie ma wiêkszego znaczenia w leczeniu nowotworów cz³owiekabyæ mo¿e ze wzglêdu na swoj¹ du¿¹ toksycznoœæ.Bardziej obiecuj¹ce s¹ próbytransfekcji genu TNF do limfocytów TIL lub skojarzone leczenie za pomoc¹ TNF zinnymi cytokinami np.IL-2 lub IFN-g.Nadzór immunologiczny.Uk³ad immunologiczny prawdopodobnie pojawi³ siê dopierou krêgowców byæ mo¿e ze wzglêdu na koniecznoœæ rozpoznawania i niszczeniakomórek nowotworowych powstaj¹cych w organizmie.Wed³ug koncepcji „nadzoruimmunologicznego” (ang.immunosurveillance) Burneta komórki nowotworowepowstaj¹ u krêgowców znacznie czêœciej ni¿by to wynika³o z liczby ujawnionychklinicznie nowotworów.Znajduj¹ siê one jednak pod sta³¹ kontrol¹ mechanizmówimmunologicznych, które prowadz¹ do ich szybkiego rozpoznania i niszczenia.System nadzoru immunologicznego mo¿na uwa¿aæ za jeszcze jeden mechanizmkontrolny, umo¿liwiaj¹cy utrzymanie homeostazy krêgowców.Uszkodzenie lubniesprawnoœæ (nawet czasowa) tego systemu powoduje, ¿e powsta³e komórkinowotworowe, mno¿¹c siê, mog¹ osi¹gaæ tak¹ liczbê (zwykle ok.105 – 108), przyktórej nawet sprawny uk³ad immunologiczny nie jest ju¿ w stanie sobie z nimiporadziæ.Szereg obserwacji przemawia za istnieniem „nadzoruimmunologicznego”.Zmniejszona odpornoœæ immunologiczna spotykana normalnie u bardzo m³odych lubbardzo starych zwierz¹t albo wywo³ana doœwiadczalnie przez naœwietlaniapromieniami Roentgena lub usuniêcie grasicy w okresie noworodkowym, wi¹¿e siêze wzrostem czêstoœci wystêpowania nowotworów.Czêstoœæ wystêpowania nowotworówz³oœliwych u chorych z wrodzonymi niedoborami immunologicznymi jest zwiêkszona200 razy w stosunku do ich wystêpowania w populacji.Na przyk³ad chorzy zagammaglobulinemi¹ typu Brutona s¹ bardzo podatni na wystêpowanie bia³aczek.Du¿¹ czêstoœæ wystêpowania ch³oniaków stwierdzono u chorych z ataxiateleangiectasia lub z zespo³em Wiskotta i Aldricha
[ Pobierz całość w formacie PDF ]